Home
De Fortingall Taxus
Deze website staat bol van oude dingen, maar bijna alles is door de mens gecreëerd: Calanais, de Brochs, Iona, Kilmartin, enz. Honderden tot duizenden jaren oud, maar nu in harmonie met hun omgeving.
Maar in Schotland staat ook een levend organisme van enkele duizenden jaren oud. Sommige schattingen geven het een respectabele leeftijd van zo'n slordige 2.000 jaar (en daarmee is het het oudste levende wezen van Groot-Brittannië); andere eigenen het zelfs 5.000 jaar toe. Toegegeven, het komt zelfs niet in de buurt van de 9.550 jaar oude Old Tjikko - een spar in Zweden - maar weinig bomen zullen ooit die leeftijd halen.
Hierover gaat het: 
de Fortingall Taxus, een Europese taxus, of in het Latijn - Taxus baccata.
Je vindt de boom terug in het midden - ongeveer het midden - van Schotland. Volgens een lokale legende werd Pontius Pilatus vlakbij de boom geboren en ravotte hij er als kleine Romeinse bubbel. Hoeveel je van die mythe wil geloven, mag je zelf beslissen.
Maar er zijn ook feiten die onweerlegbaar zijn.
In 1769 pende iemand neer dat de boom een omtrek van 17 meter had. Tegenwoordig is hij heel wat kleiner en dat heeft ie niet alleen aan die paar eeuwen te danken.
Toen de boom meer bekendheid verwierf, zwermden schattenjagers richting Fortingall om zich daar niet alleen aan de taxus te vergapen, maar om meteen ook een paar takken af te snijden. Kinderen stookten vuurtjes in de bast. Alsof dat nog niet erg genoeg was, werden begrafenisstoeten dwars door de boom gehouden - de taxus staat vlak naast de kerk.
Dus luttele eeuwen later - luttel in het leven van deze boom - hebben geschiedenisliefhebbers, minderjarige brandstichters and dorps... mensen allerhande ervoor gezorgd dat de eens gigantische boom nu is opgesplitst in verschillende kleine stammen, alsof het nu verschillende bomen zijn. Aangezien het hart van de boom verdwenen is, zijn er ook geen jaarringen meer om de taxus zijn exacte leeftijd te geven. Dus optimisten beweren dat hij toch wel 5.000 jaar oud is, terwijl de voorzichtige analist het bij 2.000 houdt. Om de kerk in het midden te houden, laten we ergens iets tussen de twee nemen.
Maar goed, dergelijke toestanden hebben de boom weinig goed gedaan, dus moesten maatregelen worden genomen: een muur en een hekken. De foto's zijn genomen door het hekken heen, dus je hebt nog steeds een goed zicht. Maar ergens is het jammer. Zo'n levend stuk geschiedenis verdient meer dan het donkere hoekje dat het nu bezet.
Je zou denken dat de boom op zichzelf al een plaats in deze sectie verdient. Maar in 2015 gebeurde zo mogelijk nog iets magischer.
Tot 2014 was de Fortingall Taxus een oude man. In de herfst is het heel makkelijk om het geslacht van taxussen te bepalen. Mannelijke bomen hebben bolronde structuren die - eenmaal volwassen - wolken van pollen afscheiden. 
De vrouwelijke taxussen daarentegen, dragen van de herfst tot de winter knalrode besjes.
Sinds 2015 is de Fortingall Yew een transgender. Zijn identiteitskaart zou nu een X moeten hebben, want hij is niet langer mannelijk of vrouwelijk. Inderdaad, deze machtig oude boom is in 2015 begonnen met een transgenderoperatie. Aan de bovenste takken stond plots een twijgje met rode bessen... dat prompt werd afgesneden door enthousiaste biologen.
Tot zover vrijheid van expressie.
Webdesign by S. MacGregor 
Wie & waarom Contact